“De democratie kan de menselijke natuur niet verslaan” (Linkedin)
Mijn nieuwe artikel op Linkedin “De democratie kan de menselijke natuur niet verslaan”
2020 begon met een klap en eindigt in wanorde. Covid-19 gaf een pijnlijke klap op het gezicht van de beschaving en riep ons een halt toe op onze wegen. Sinds het coronavirus heeft toegeslagen, leven we in een stand-by modus en wachten we op de komst van een vaccin. Maar hoe pijnlijk het ook is, de pandemie verbleekt in vergelijking met de onrust die de Verenigde Staten na de presidentsverkiezingen doormaakt en die onrust kan door geen enkel vaccin genezen worden. Men zegt wel eens dat als Wall Street hoest, alle aandelenmarkten in de wereld verkouden worden. We kunnen alleen maar gissen wat de wereldwijde invloed zal zijn van de ineenstorting van de Amerikaanse democratie die we nu meemaken, hoe dan ook, aangenaam zal het niet zijn.
Het goede nieuws bij dit alles is dat de sombere toekomst van Amerika en de wereld niet in steen gehouwen is. In ieder geval kunnen wij het tot nu toe nog aansturen. Maar dat vereist loyaliteit, vastberadenheid en vooral de erkenning dat we aan de rand van de afgrond staan en als we niet het nodige doen om onszelf te redden, zijn we verloren.
Ik ben Kabbalist en wetenschapper. Voordat ik Kabbalah ging studeren, was ik wetenschapper en deed ik uitgebreid onderzoek naar de manier waarop organismen hun homeostase (evenwicht) behouden in dynamische omstandigheden. Toen ik mijn Kabbalah leraar ontmoette, Baruch Ashlag – de oudste zoon en opvolger van Yehuda Ashlag, auteur van een compleet commentaar op Het Boek De Zohar – sprak zijn benadering mij bijzonder aan omdat het zo wetenschappelijk was.
Ashlag, de zoon, ging verder in de voetsporen van zijn vader die, naast het feit dat hij de belangrijkste Kabbalist van de 20e eeuw was, zeer veel belangstelling had voor de sociale en humane wetenschappen en een productief schrijver was op deze gebieden. Zijn diepe kennis van Kabbalah – de wetenschap van het verbinden van mensen door middel van sociale cohesie – hielp hem enorm toen hij sociale systemen en processen analyseerde die hij meemaakte in de enerverende jaren van het midden van de 20e eeuw.
In zijn laatste jaren, na de Tweede Wereldoorlog, hield Ashlag zich bezig met twee kolossale projecten waarvan hij er slechts één wist af te ronden. Voor zijn dood publiceerde hij het volledige commentaar op Het Boek De Zohar, dat we nu Het Sulam (Ladder) Commentaar noemen. Na deze enorme prestatie staat Ashlag nu bekend als Baal HaSulam (auteur van De Ladder). Hij werkte tegelijkertijd aan wat een uitgebreide uitleg had kunnen worden van de structuur van de samenleving die de mensheid volgens Baal HaSulam moest opbouwen als een rechtvaardig, duurzaam en welvarend geheel. Hij liet ons niet meer dan ontwerpen en aantekeningen na, maar dat was zoveel dat gemakkelijk te zien is waar hij met zijn ideeën naartoe wilde.
Bovendien is het fascinerend om te zien hoe helder Baal HaSulam de toekomstige gebeurtenissen zag die we nu uit de eerste hand meemaken. Hij besefte dat alle mensen van nature egocentrisch zijn en daardoor anderen zouden uitbuiten, intimideren en onderdrukken als ze wisten dat ze ermee weg konden komen. Al in de jaren dertig van de vorige eeuw schreef hij het volgende in zijn essay “Vrede in de wereld”: “In eenvoudige woorden zeggen we dat het de aard van ieder mens is om het leven van iedereen in de wereld uit te buiten in zijn eigen voordeel, alles wat hij aan een ander geeft, geeft hij alleen omdat het noodzakelijk is. Ook dan is er sprake van uitbuiting van anderen, maar dat gebeurt op een geraffineerde manier, zodat zijn buurman het niet merkt en bereidwillig toegeeft. Dit is een onverbiddelijke wet.
Het enige verschil bestaat uit de keuzes van mensen: De een kiest ervoor om mensen uit te buiten omdat hem dat een laaghartig genoegen verschaft, de ander doordat hij macht krijgt, terwijl het een derde respect oplevert. Bovendien, als het met weinig moeite zou kunnen, zou hij de wereld vanuit al deze drie “voordelen” uitbuiten: aanzien, macht en respect.” Dit zien we in onze tijd: een absoluut gevoel van ergens recht op hebben en dus ongegeneerde en ongebreidelde uitbuiting, of op zijn minst pogingen tot een dergelijke uitbuiting. En zoals Baal HaSulam heeft gezegd: “Het wordt sluw gedaan, zodat de buurman het niet merkt en bereidwillig toegeeft.” Enige jaren na zijn waarschuwing kwamen de nazi’s aan de macht.
Rond diezelfde tijd schreef Baal HaSulam uitgebreid over de fouten van het Russische communisme en legde hij uit dat het niet zou standhouden omdat de idealen van gelijkheid en de bijdrage aan de samenleving naar beste vermogen – terwijl je alleen krijgt wat je nodig hebt voor je levensonderhoud – werd opgelegd aan mensen die niet op deze manier waren opgevoed en daarom zouden falen. In feite was hij zo zeker van zijn observatie dat hij over de ondergang van Rusland in de verleden tijd schreef, ook al deed hij dat in de jaren dertig van de vorige eeuw toen het Russische communisme in volle bloei stond.
In het essay “De Vrede” (een ander essay dan “Vrede in de Wereld”) schreef hij: “Inderdaad, de geschiedenis zelf heeft tot problemen geleid en heeft voor ons een vaststaand feit voorbereid, voldoende voor een volkomen waardering en een ondubbelzinnige conclusie: Iedereen kan zien hoe een grote samenleving als die van Rusland, met honderden miljoenen inwoners, met meer land dan heel Europa, ongeëvenaard in rijkdom en grondstoffen, een samenleving die al heeft ingestemd met het leiden van een gemeenschappelijk leven en dat praktisch alle privé-eigendom volledig heeft afgeschaft – waar eenieder zich alleen nog maar zorgen maakt over het welzijn van de samenleving – ogenschijnlijk de volle omvang van de deugd van geven aan anderen in zijn volle betekenis heeft verworven, voor zover de menselijke geest dat kan begrijpen.
En toch, kijk eens wat er van hen is geworden: In plaats van in hoger aanzien te komen en de prestaties van de kapitalistische landen te overtreffen, zijn ze steeds lager gezonken. Nu kunnen ze niet alleen het leven van de arbeiders niet aangenamer maken dan in de kapitalistische landen, ze kunnen zelfs niet meer zorgen voor hun dagelijks brood en kleding”.
Toen Baal HaSulam in de jaren vijftig van de vorige eeuw zijn ontwerpen en nota’s noteerde waarin hij zijn opvattingen over een duurzame en rechtvaardige samenleving uiteenzette, projecteerde hij een sombere toekomst voor de democratie, opnieuw vanwege het gebrek aan goed onderwijs. In deze stukken, gepubliceerd in The Writings of Baal HaSulam, legt Baal HaSulam uit dat hij geen toekomst ziet voor de democratie, juist vanwege het inherente kwaad in de menselijke natuur, die nog steeds niet gecorrigeerd is. In zijn eigen woorden: “Sinds het begin der tijden is het nooit voorgekomen dat de meerderheid van de bevolking een land regeerde. Ofwel de autocraten deden dat, of de oligarchie, of de leugenachtige democraten. Maar de meerderheid van het eenvoudige volk regeerde alleen in de dagen van Hitler, die bovendien nog misdadigheid tegenover andere naties bevorderde. Hij verheft (de waarde van) het voordeel voor het publiek tot het niveau van volledige toewijding, omdat hij de geestesgesteldheid van sadisten begreep die, als ze de ruimte krijgen om hun sadisme vorm te geven, er met hun leven voor zullen boeten”.
“Inderdaad,” vervolgt Baal HaSulam, “het is de absolute waarheid dat er geen goede en complete samenleving kan zijn als de meerderheid ervan niet goed is, want het bestuur weerspiegelt de kwaliteit van de samenleving. Als de meerderheid slecht is, zal het bestuur noodzakelijkerwijs ook slecht zijn, want de slechteriken zullen geen heersers boven hen plaatsen die zij niet goedkeuren.
“We hoeven niets te leren van de moderne democratieën,” zo legt hij zijn gebrek aan hoop uit (in het begin van de jaren vijftig), ” want ze wenden verschillende tactieken aan om de achterban te misleiden. Als (de kiezers) wijzer worden en hun sluwheid doorhebben, zal de meerderheid zeker een bestuur kiezen in hun geest”. Daarom legt Baal HaSulam uit dat, om het publiek te misleiden, de heersers van de samenleving “dummy’s” inzetten die er goed uitzien maar eigenlijk machteloos zijn, hun enige doel is om het de heersers mogelijk te maken om ongestoord te blijven regeren. In zijn woorden: “Hun belangrijkste tactiek is dat ze eerst mensen met een goede reputatie toejuichen en hen ofwel als wijs, of als rechtvaardig promoveren, dan gelooft de massa in hen en worden ze gekozen. Maar een leugen houdt niet eeuwig stand,” concludeert hij.
Uiteindelijk, zegt Baal HaSulam, zal een democratie die het een egocentrische meerderheid mogelijk maakt om de leider te kiezen, vanuit de inherente aard van mensen, een egocentrische leider kiezen. Dit kan niet lang standhouden. Uiteindelijk bereikt het egoïsme zulke extreme niveaus dat het hele systeem corrupt wordt en uit elkaar valt. Op dat moment wordt de democratie het zoveelste slachtoffer van de kwade menselijke natuur.
Zolang we onszelf niet veranderen, zullen we onze leiders of regimes evenmin veranderen en zullen we geen goede samenleving voor ons allen op kunnen bouwen. We moeten gaan beseffen dat er niet alleen ruimte is voor ons allemaal op deze planeet, maar dat wij allemaal behoefte hebben aan onze opvattingen en ideeën, onze fantasieën en antipathieën, onze kleuren en rassen, onze geloofsovertuigingen en culturen. We hebben ze nodig, want als ze er niet waren, zouden we incompleet zijn. Democraten zouden geen Democraten zijn als er geen Republikeinen waren, en dat geldt ook voor de Republikeinen. Kun je aan het mannelijke denken zonder het te vergelijken met het vrouwelijke, of andersom? Zonder elkaar zouden we helemaal niets kunnen definiëren, dan zouden we alleen maar stukjes vlees zijn die doelloos rondzwerven totdat onze tijd gekomen is.
Nu hebben we, meer dan ooit, de hele mensheid nodig om dit te beseffen en we zullen binnenkort de schade begrijpen die we onszelf toebrengen door onze cancel-cultuur en afschuw voor elkaar. Zoals ik in het begin van dit langer dan verwachte stuk schreef, kunnen we nog steeds onze toekomst bepalen. Als er geweld uitbreekt, weet ik niet zeker of het dan nog mogelijk zal zijn. Daarom moeten we er haast mee maken om onszelf te overtuigen en met anderen de volgende begrippen delen: onze onderlinge afhankelijkheid, de kwetsbaarheid van de democratie en de enige remedie die onze maatschappij en onze toekomst kan redden: onderwijs bieden waardoor men kan leren wat verbinding is.
Blog in het Engels: https://laitman.com/2020/12/democracy-cant-beat-human-nature-linkedin/
Filed under: Coronavirus, New Publications | Add Comment / Ask Question →
Abonneren op RRS Feeder