Category Archives: Spiritueel Werk

Alles Keert Terug Naar Het Begin, Maar In Een Andere Dimensie

laitman_537Vraag: Wat betekent het dat elke dag en elk moment alles opnieuw begint?

Antwoord: We beginnen nooit vanuit dezelfde staat waar we al doorheen zijn gegaan. Elk moment is er een nieuw onderwerp, een nieuw gevoel. Maar elk moment begint bij nul, we vergeten wat ervoor was, alsof we niets hebben gedaan.

Er zijn staten waarin we ons helemaal niets meer herinneren; het is alsof we ons in een soort mist bevinden, in verwarring, in een staat die we niet begrijpen en waar we niet aan gewend zijn. Je hebt een verloren gevoel, alsof je de weg kwijt bent en je herkent niet wat er om je heen gebeurt. Alles lijkt vreemd en onbekend.

Zo word je naar een nieuwe staat gebracht waarin je verheldering moet brengen, moet onderzoeken waar je bent en wat je aan het doen bent. Dat is de manier waarop je elke nieuwe staat moet beginnen, want deze omvat tien complete Sefirot van verlangens, lichten en situaties.

Hier raakt een mens aan gewend, alsof er een innerlijke diskette is verwisseld, een nieuw programma is geïnstalleerd en dan begint hij zich anders te gedragen, anders te reageren, de wereld in een andere vorm te zien; alles is anders. We moeten gewend raken aan het doormaken van vele veranderingen. Alleen iemand die zich niet ontwikkelt wordt niet veranderd.

De hele natuur evolueert: zelfs het minerale, het plantaardige, het dierlijke en ook de gewone mens, oftewel de hele mensheid. Maar bij een Kabbalist komt de evolutie tot uitdrukking in een andere absorptie van de werkelijkheid, in een verdeling van de werkelijkheid in waarom en wat ik in me opneem en voel. En dit gebeurt zelfs al voordat we de spirituele ladder beklimmen waar al een heel sterke verandering plaatsvindt, ook in de kwaliteit van de staten. Het verschil tussen twee aangrenzende staten op de spirituele ladder is immens. Het zijn eenvoudigweg verschillende dimensies.

Daily Kabbalah Lesson – 11.26.14

 

Leven Volgens Het Verstand Of Volgens De liefde

Dr. Michael LaitmanVraag: Het Chanoeka feest begint (17 t/m 24 december in 2014), het herinnert ons aan de overwinning van de Makkabeeën in de oorlog met de Grieken. Wat betekent hun oppositie in diepere zin?

Antwoord: ‘De Grieken’ is mijn verlangen om te genieten, mijn egoïsme zegt tegen mij: “Luister, je moet je op je logica en je instinct vertrouwen. We moeten leven volgens het verstand en dat heb je. Je kunt op een rationele manier leven en alles wat zich voordoet evalueren en afwegen. Wees zoals iedereen.”

Dit is de Griekse benadering. Deze is correct en goed, iedereen vindt dit prima en er is niets tegen in te brengen. Het is wel zo dat de wereld dit niet kan realiseren, want ons leven is verre van een paradijs. We hebben echter geen andere hulpmiddelen die duidelijk, waar en logisch zijn, onderbouwd door de wetenschap en de psychologie, op een solide basis gefundeerd, begrepen door gevoel en verstand.

Er is echter nog een andere benadering: die van de ‘Makkabeeën’.

“Nee,” zeggen de Makkabeeën, “op die manier willen wij niet leven. We willen leven volgens de wetten die Abraham als fundament voor het Joodse volk heeft gegeven, het principe van liefde voor de ander als voor mijzelf. En dit moeten we bereiken.”

De Griek in mij antwoordt hierop: “Eerlijk gezegd heb je voor honderd procent gelijk.”

Maar wacht, hoezo? Hij beweerde net het tegenovergestelde. Hebben ze allebei gelijk?

“Ja,” gaat mijn Griek verder, “ik zou natuurlijk volgens de liefde willen leven. Maar dit is een onbereikbare utopie. Heb je een pil die we kunnen innemen zodat daarna alle mensen op aarde zeker van elkaar zullen houden? Kun je eenheid opleggen, elkaar helpen, voor elkaar zorgen, garant staan voor elkaar en overal gelijkwaardig zijn? Ben je in staat om van iedereen je vriend te maken?”

Dus, het probleem van de Makkabeeën is dat ze irrationeel en onrealistisch zijn. Hetzelfde wordt gezegd over de wijsheid van de Kabbalah: “Waar dient het voor? Het is beter om echt succes in het leven te bereiken. Enige belangstelling voor hogere zaken zou nuttig kunnen zijn, maar om er mijn hele leven er aan te wijden, dat is te veel. Dat is niet logisch.”

Daarom zijn de Makkabeeën aanvankelijk klein en zwak. Ze hebben niets dat mij zal overtuigen. Er is een heel kleine Makkabee in mij verborgen en er zit een sterke Griek in mij die zich daar comfortabel voelt. Wat moet ik doen? Wat voor oorlog gaat er tussen hen ontstaan?

Ik krijg echter een antwoord dat me vertelt: “Zelfs als je het uiterlijke beeld opgeeft, begrijp je innerlijk dat er geen andere manier is, we moeten volledige eenheid bereiken en dat is liefde, dan kun je er namelijk aan beginnen om de juiste groep te bouwen. Daarin zal je het Licht aantrekken, dat is een speciale Kracht die inherent is aan de Natuur en die kun je gebruiken. Jij hebt alleen maar een kleine vonk, maar de Natuur heeft een enorm groot Licht en dat kan je naar je toetrekken.”

Dan zul je zien dat de hele wereld niet meer dan een theater van illusie was. Die wereld zal oplossen en vervagen, zoals in Hollywood films, verdwijnen en voorbij zijn. Inderdaad, het hele beeld was fictief.

Dit zal echter gebeuren op voorwaarde dat je je vonk, je kaars, toevoegt aan het grote Licht dat de wereld vult. En om die noodzaak te voelen, moet je inspanningen leveren die in strijd zijn met je verstand.

Vraag: Hoe kan ik dit aan mijn familie uitleggen, zij staan ver van zulke gedachten af als de kaarsen van Chanoeka worden aangestoken? Hoe kan ik ze hier wat van bijbrengen?

Antwoord: De Makkabeeën hebben de oorlog tegen de indringers gewonnen omdat ze zich verenigden. Ze gingen naar de mensen toe en het lukte hen om ze tot eenheid te brengen.

Daarom is het voor ons niet nodig om tijdens een oorlog tot eenheid op te roepen, want dan is het al oorlog. Nee, we moeten ons nu met elkaar verenigen, dan zal er geen oorlog komen. Wij zullen hiermee alle kwade krachten neutraliseren.

Laten we ons dus verenigen. Wat voor kwaad zou dat kunnen veroorzaken? Geen enkel. We moeten ons er alleen een beetje voor inspannen. Dat vertelt Chanoeka ons: door ons te verenigen, zullen we onze grootste overwinning behalen.

Daily Kabbalah Lesson – 12.16.14

 

Kwaadspreker Of Een Vriend?

Dr. Michael LaitmanDe Torah, Vajikra 19 (Leviticus) vers 16: Ga niet als overbrenger van lasterpraatjes onder je volksgenoten rond; blijf niet stilstaan als het om het bloed van je naaste gaat. Ik ben de Eeuwige.

In onze wereld is een kwaadspreker iemand die er plezier in heeft om het ego in anderen te onthullen. Het is interessant dat zo iemand opvallend oprecht is. Hij liegt niet en hij wil anderen niet kwetsen, hij legt simpelweg de vinger op onjuistheden, op de corruptie die in de maatschappij bestaat in de verhouding tussen mensen.

Commentaar: Maar bij kwaadsprekerij wordt er nooit openlijk tegen iemand gesproken, alleen achter zijn rug …

Antwoord: Dat maakt geen verschil, want zijn motieven kunnen tegelijkertijd goed zijn. Het is echter de vraag of hij handelt ten behoeve van de correctie, of de onthulling van het kwaad bedoeld is om een sterkere verbinding tussen mensen te bereiken.

Kwaadsprekerij veroorzaakt scheiding tussen mensen en vergroot de afstand tussen hen. Je kunt hetzelfde doen als je gebrek aan verbinding tussen mensen ontdekt en je je tegelijkertijd afvraagt hoe je ze dichter bij elkaar kunt brengen. Als het je bedoeling is om mensen met elkaar te verbinden, is er geen sprake van kwaadsprekerij.

In het spirituele werk wordt kwaadspreken niet beschouwd als iets van jezelf of naar anderen toe, maar als iets in relatie tot de Schepper, want Hij is degene die de harmonie tussen ons verstoort, onze problemen veroorzaakt, het gebrek aan integratie tussen eigenschappen en delen van het unieke mechanisme van de ziel. Door Zijn Licht onthult Hij het gebrek aan onderlinge samenwerking en daarom is Hij de belangrijkste oorzaak van al deze gebeurtenissen. Anderzijds is het zo dat wij moeten werken aan de onderlinge samenwerking.

Hier komt kwaadsprekerij aan het licht als iets dat het kwaad onthult maar niet denkt aan de correctie ervan en niet opereert via de middellijn. Ieder van ons ontdekt fouten als hij focust op correctie met het doel om ze te corrigeren en er niet op uit is om er in te gaan wroeten.

De onthulling van het kwaad trekt het Licht aan dat alle corruptie in mij naar voren brengt, maar ik moet eerst aan de onverdeelde, integrale, harmonieuze staat denken, zoals er geschreven staat: “Het einde van de handeling is in de aanvangsgedachte aanwezig.” Dit is het heel subtiele verschil tussen kwaadspreken en het juiste doen.

Als mijn vriend mij nu bijvoorbeeld zegt dat ik iets verkeerd heb gedaan, spreekt hij dan kwaad of niet? Dat ontdek ik alleen door de manier waarop het mij brengt tot de onthulling van mijn corrupte staat en de wijze waarop ik deze kan corrigeren. Kwaadspreken doet dat echter niet, dat is een totaal egoïstische benadering.

Dus als mijn vriend het kwaad in mij onthult om mij op de juiste manier de weg te wijzen en hij zelfs dichter bij me wil komen, is hij geen kwaadspreker maar een vriend.

Ik kan er niet omheen om mijn vriend te helpen om allerlei obstakels en fouten te ontdekken, want ik zie mijn eigen ongecorrigeerde staat. Ik moet er alert op zijn dat ik geen kwaadspreek, maar er tegelijkertijd niet van afzien om de fouten van mijn vriend te onthullen. Ik moet deze dingen op de juiste manier doen want ik moet me met hem verbinden en samen met hem de correctie bereiken. Dit wordt bedoeld met: “Blijf niet stilstaan als het om het bloed van je naaste gaat.”

Bloed is het vierde deel van de vier fasen van het verspreiden van het Licht in de ziel, dit betekent dat het hulp is op het laagste niveau van correctie dat het fysieke lichaam tot leven brengt. Ik help anderen om omhoog te stijgen, maar er is een voorwaarde aan verbonden. Al het andere moet door de mens zelf gedaan worden. Ik breng hem maar een klein stukje omhoog.

From KabTV’s “Secrets of the Eternal Book” 4/02/14

 

Haat Is Gebrek Aan Liefde

laitman_283_01Vraag: Het verhaal over Job gaat over de essentie van het menselijk lijden. Als hij een aantal fatale tegenslagen meemaakt, zegt de Schepper tegen Job: “Waar was je toen ik de aarde grondvestte?” Wat betekent die vraag?

Antwoord: Voel dat je een menselijk wezen bent, je bent groter dan al het andere en daarom heb je de taak om de ontwikkeling in eigen handen te nemen, om de wereld te besturen. Job wil eenvoudigweg nergens anders naar kijken dan naar wat hij bezit. Natuurlijk komt er op deze manier geen einde aan zijn lijden.

Vraag: Dan blijkt dat de Schepper tegen Job zegt: “Je begrijpt niet hoe de natuur wordt bestuurd, hoe zou je kunnen begrijpen wat er met je gebeurt?” Wat heeft een mens te leren: de Schepper, Satan (de neiging tot het kwaad), beide?

Antwoord: Dat is hetzelfde: de twee tegengestelde vormen van dezelfde Kracht die in de wereld werkzaam is. Alleen de Kracht van Liefde is in deze wereld werkzaam, daarom is alles in de natuur met elkaar verbonden, zacht, in harmonie, uitgezonderd een klein gebied dat we het gebied van de menselijke natuur noemen.

Deze Kracht ontbreekt in ons met een bedoeling, namelijk dat wij die Kracht zelf, met ons volle bewustzijn, met onze eigen handen en door ons eigen handelen, creëren. Dan worden we gelijk (Domeh) aan de Schepper, aan de gehele natuur en zullen we Adam (Mens) genoemd worden.

Vraag: Wat gebeurt er dan met Satan? Verdwijnt hij?

Antwoord: Hij bestaat niet! De neiging tot het kwaad, d.w.z. haat, wordt in ons zichtbaar door gebrek aan liefde. Haat heeft geen zelfstandig bestaan, het is gebrek aan liefde, verbinding, samenwerking en Arvut (verantwoordelijkheid voor elkaar). Als wij deze plek vullen, zal er niets anders dan Goed bestaan. Dit wordt door het verhaal over Job beschreven.

From KabTV’s “A New Life” 5/28/14

 

Wie Is Een Kabbalist?

Dr. Michael LaitmanVraag: Waarom houden Kabbalisten vol dat de wijsheid van Kabbalah een wetenschap is, namelijk een studie die gebaseerd is op feiten en bewijzen?

Antwoord: Een Kabbalist brengt geen veranderingen aan in de uiterlijke omstandigheden, zoals een wetenschapper dat doet, hij verandert echter zijn innerlijke eigenschappen en bestudeert zijn innerlijke veranderende perceptie van de wereld.

Een wetenschapper bestudeert de minerale, vegetatieve en animale natuur, terwijl een Kabbalist de natuur bestudeert op het niveau van de mens, Adam, afkomstig van het Hebreeuwse woord ‘Domeh’- gelijkend op de Schepper, zoals er geschreven staat: de Schepper schiep de mens naar Zijn Beeld en Gelijkenis.

Dus als wij de mens bestuderen zoals de wijsheid van Kabbalah het ons aanreikt, leren we over de Schepper door onszelf te bestuderen, het resultaat daarvan is dat wij onszelf veranderen totdat wij aan Hem gelijk worden.

Zo bereiken we de Gedachte, het Plan en het ultieme Doel van de Schepping, de wereld wordt duidelijker en hanteerbaar …

 

Leer De God Van Jullie Voorvaderen Kennen En Dien Hem

Dr. Michael LaitmanDe Torah, Vajikra 19:4 (Leviticus): Wendt je niet tot afgoden en maakt geen gegoten afgoden voor jullie zelf: Ik ben de Eeuwige, jullie God. Een afgod is iets wat wij a priori al krijgen, zonder enige uitleg en wat we maar aanvaarden zonder dat we proberen om er iets van te begrijpen. Dit vindt niet plaats op het menselijke niveau.

Een mens moet niveaus van geven en wederzijdse liefde bereiken, ontdekken, bestuderen en ermee werken. Dit systeem moet hij ten volle leren bevatten, begrijpen en voelen, met hart en hoofd. Alleen dan kan hij zeggen dat hij geen afgoden dient en niets zomaar aanneemt.

Ondanks het feit dat dit een heel moeilijke wijze van leven is, geeft de Schepper ons bepaalde problemen om zo het niveau van Adam (de mens) te bereiken en niet op het animale niveau te blijven.

Wij kunnen het ons dus niet veroorloven om ook maar iets als vanzelfsprekend aan te nemen. De Schepper wil dat wij Hem bestuderen: “Leer de God van jullie voorvaderen kennen en dien Hem.” Het hoogste punt van onze opgang bestaat namelijk uit het waarnemen en bereiken van de Schepper.

Commentaar: Soms wil je je van alles losmaken om zo op een gemakkelijke manier verder te kunnen leven.

Antwoord: Zo werkt ons egoïsme in ons. Enerzijds vergezelt het ego ons altijd tijdens de correcte ontwikkeling. Anderzijds is er behoefte aan het bereiken van een duidelijk spiritueel niveau, aan spirituele ontwikkeling en absorptie, anders is het niet mogelijk om onze dorst te lessen en onszelf te voelen.

Geven is de bron van zuiver water die de dorst lest.

From KabTV’s “Secrets of the Eternal Book” 3/26/14

 

Twee Eigenschappen Die Licht Genereren

Dr. Michael LaitmanEen ieder moet zijn moeder en zijn vader vrezen (Eer je vader en je moeder) … de Torah, Vajikra 19:3 (Leviticus).

Voor de spirituele correctie is het noodzakelijk om de eigenschappen van de moeder en van de vader op de juiste manier te gebruiken: ontvangen en geven, deze eigenschappen moeten met elkaar in evenwicht komen. Ontvangen komt van de moeder en geven is afkomstig van de vader, samen werken zij aan de ziel van een mens.

Een ieder van ons moet beide eigenschappen innerlijk een plek geven en met elkaar combineren, als ze met elkaar vermengd zijn, kunnen ze correct werken. Zonder deze eigenschappen kunnen wij ons echter met niemand verbinden.

De eigenschappen ontvangen en geven, de vrouwelijke en de mannelijke delen, werken samen als een stekker en een stopcontact, waarbij één deel  het andere deel binnengaat en vice versa. Volgens een simpele analogie: er wordt alleen licht zichtbaar als we een stekker in een stopcontact steken. We moeten namelijk altijd op de volgende manier te werk gaan: het is noodzakelijk dat ik ontvang en de ander geeft en vice versa. Dit geldt voor iedereen, zonder enige uitzondering.

Vraag: Waarom staat er geschreven: “Vrees je moeder en je vader?”

Antwoord: Om een eigenschap van ontvangen ten behoeve van geven te ontwikkelen, moet je je altijd afvragen of je een nieuwe kans hebt om dit te doen en of je een kans voorbij hebt laten gaan. Dit is de staat die wij “vrees” noemen.

From KabTV’s “Secrets of the Eternal Book” 3/26/14

 

Hoe Groot Het Genot Is Om Anderen Blij Te Maken!

Dr. Michael LaitmanOnze vooruitgang op het spirituele pad kunnen we in twee fasen verdelen. In de eerste fase kan een mens zich niet met de Schepper verbinden en het Licht heeft niet veel invloed op hem. In de tweede fase gaat hij voelen dat er een zekere verbinding is, een zekere relatie tot de Schepper, dankzij de invloed van het Licht.

Hij begrijpt niet goed waar het vandaan komt, maar plotseling gaat hij het merken. Het gaat net zo als in het gewone leven als je iemand niet opmerkt en plotseling wordt hij belangrijk voor je en ga je aan hem te denken en rekening met hem houden. Hetzelfde gebeurt met de Schepper. Een mens gaat zicht krijgen op de staten waarin hij zich bevindt, hij checkt en onderzoekt of er ook enige relatie is tot de Schepper, of de Schepper er genot door ontvangt, of Hij er vreugde door ontvangt en of Hij erop zal reageren.

Zoals in elk ander ontwikkelingsproces is de verandering het resultaat van de invloed van het Hervormende Licht. Een mens gaat opletten of hij zich in zijn daden en gedachten op de een of andere manier verhoudt tot de Schepper en hoe de Schepper zich verhoudt tot hem, of Hij gelukkig is en zich verheugt.

De voorstelling die hij van de Schepper heeft is hierbij belangrijk: identificeert hij de Schepper met de eigenschap van liefde en geven die onthuld wordt in het publiek, tussen mensen?

Baal HaSulam, Shamati 19: Eveneens moet men de juiste houding aannemen naar de wil om te ontvangen en deze wil als volgt toespreken: “Ik heb al besloten dat ik geen enkel plezier wil ontvangen omdat jij wilt genieten. Door jouw verlangen word ik namelijk gedwongen om van de Schepper gescheiden te zijn, want ongelijkheid van vorm veroorzaakt afscheiding van de Schepper en afstand tot Hem.”

Het is bepalend aan welke kant de mens staat. Hoe belangrijker het voor hem is om ten gunste van de Schepper te handelen, hoe minder aandacht hij besteedt aan zijn eigen voordeel en hoe meer persoonlijk genot hij ervaart door de Schepper te plezieren. Dit is voor hem het hoogste goed.

Daily Kabbalah Lesson – 11.11.14

 

Als Broeders Samen Zijn

laitman_942Op het spirituele pad zal ik steeds weer ontdekken hoe afschuwelijk en vreselijk mijn groep, mijn groep van tien, is.

Ik ben het met geen van mijn vrienden eens, ik ben bereid om ze allemaal in stukken te scheuren en hiermee gaat samen dat wij later, met de hulp van het Hervormende Licht, samensmelten op een niveau waarop er geen grenzen zijn aan onze eenheid. Wij zijn geen haar van elkaar gescheiden, wij zijn allen hecht samengevoegd tot één hart.

Hierover staat in het Boek de Zohar geschreven (Psalm 133:1): “Zie hoe goed en hoe aangenaam het is voor broeders om ook in eenheid samen te wonen.” Dit zijn de vrienden als zij samen zitten en niet van elkaar gescheiden zijn. Aanvankelijk lijken zij op strijders die elkaar willen doden. Nadien keren zij terug naar elkaar, vol liefde en broederschap. De Schepper, wat zegt Hij over hen? “ Zie hoe goed en hoe aangenaam het is voor broeders om ook in eenheid samen te wonen.” Het woord “ook” voegt toe dat de Shechina (Goddelijke Aanwezigheid) met hen is. (Zohar, “Acharei Mot,” Item 64-65, HaSulam Commentary).

De Shechina is de plaats waar de Schepper wordt onthuld, het gedeelde verlangen van de vrienden, hun gezamenlijke hart.

“En niet alleen dat, de Schepper luistert naar hun woorden, Hij heeft voldoening over hen en Hij is blij met hen.”

Hierover staat geschreven (Spreuken 10:12) “… liefde bedekt alle overtredingen.” Aanvankelijk is het nodig om alle tegenstellingen te ontdekken en daar bovenuit liefde, het Licht. “ ….. de wijsheid heeft uitnemendheid boven de duisternis.” Want zonder eerst de intensiteit van de afscheiding te voelen, voelen we de intensiteit van de eenheid niet.

Wij kunnen het resultaat van deze benadering zien als wij ons – volgens het principe van de eenheid van de Schepper (Deuteronomium 4:35) “… er is geen ander dan Hij” en Hij is “goed en genadig,” – anders gaan gedragen op ons werk, in onze familie, met onze kinderen, onze buren. We gaan anders naar de wereld kijken. In onze groep houden we deze lijn permanent vast en op andere plekken zoveel mogelijk. Het is noodzakelijk om de cirkels van goede verhoudingen tot wat zich om ons heen bevindt, steeds verder uit te breiden zodat wij uiteindelijk in de hele werkelijkheid uitsluitend de Schepper zien die alles bestuurt, alles naar ons toezendt en alles voltooit.

Convention In Los Angeles “Day Two” – 11.01.14

 

Een Zegen Of Een Vloek

Dr. Michael LaitmanVraag: Waarom is het zo belangrijk om te Schepper niet te veroordelen maar Hem altijd te rechtvaardigen?

Antwoord: Als je het pijnlijk vindt dat je de Schepper vervloekt en je de situatie wilt corrigeren, komt dat niet omdat je bang bent om kwaad te spreken over Hem, want iedereen rechtvaardigt Hem in woorden, iedereen doet dat.

Het verschil tussen degenen die de Schepper hebben onthuld en degenen die dat niet hebben gedaan, is dat als iemand de Schepper niet heeft onthuld hij Hem vervloekt. Als een mens de Schepper wel heeft onthuld, wil dat zeggen dat hij Hem zegent.

Dit is de manier waarop het in de Kelim (vaten) wordt onthuld, in het voelen van de mens, al naargelang de gelijkheid van vorm. Als ik de Schepper begrijp, Hem voel, Hem dank en Hem zegen, en voel dat ik ben zoals Hij, wordt dit bepaald door de mate waarin ik Hem onthul. Als ik de Schepper eenmaal onthul, zegen ik Hem.

Maar als ik in een staat van verborgenheid ben, wil dat zeggen dat ik de Schepper vervloek. Er bestaan verschillende niveaus van verborgenheid, zoals er ook verschillende niveaus van onthulling bestaan. Er zijn niveaus van diepe verborgenheid waarin ik besta als een baby aan wie alles vergeven wordt, wat hij ook doet, zolang hij maar groeit en gezond is. Hij kan de grootste rommel maken en van alles kapot maken, het wordt hem niet kwalijk genomen want hij is nog maar een baby! Dit is een vorm van verborgenheid.

Er kan ook een vorm van verborgenheid zijn waarin ik me begin te realiseren dat ik me op gepaste wijze zou moeten gedragen, maar toch kan ik het niet. Zo ga ik verder met mijn ontwikkeling. De verborgenheid of de onthulling van de Schepper liggen echter altijd ten grondslag aan wat ik over Hem zeg, of ik Hem zegen of vervloek.