In het Nieuws (van RollingStone): “Er wordt de laatste tijd veel over Karl Marx gesproken … Maar er zijn maar weinig mensen die Marx’ scherpe kritiek op het kapitalisme goed begrijpen. De meeste mensen zijn zich vaag bewust van de radicale voorspelling van deze econoom dat het kapitalisme onvermijdelijk zou worden vervangen door het communisme, maar men begrijpt vaak niet goed waarom hij geloofde dat dit realiteit zou worden. …

“Hier volgen vijf feiten uit het leven in 2014 die door Marx in zijn analyse over het kapitalisme, meer dan een eeuw geleden, correct voorspeld zijn:

1. De Grote Recessie (De Chaotische Natuur Van Het Kapitalisme)

De van nature chaotische, crisis gevoelige aard van het kapitalisme was een heel belangrijk onderdeel van Marx’ geschriften. Hij voerde aan dat het niet-aflatende streven naar winst bedrijven zou leiden naar de mechanisatie van hun werkplaatsen om zo steeds meer goederen te kunnen produceren, terwijl de salarissen van de werknemers zouden worden uitgeknepen totdat zij de producten die zij vervaardigden zelf niet meer zouden kunnen kopen. Zeer zeker kunnen de moderne historische gebeurtenissen vanaf de Grote Depressie tot aan de dot-com bubbel worden teruggevoerd tot wat Marx ‘fictief kapitaal’ noemde: financiële instrumenten zoals voorraden en handel ‘credit-default swaps’. Wij produceren en produceren totdat er eenvoudig niemand meer over is om onze goederen te kopen, geen nieuwe markten, geen nieuwe schulden meer. Deze cyclus speelt zich nog steeds voor onze ogen af: in het algemeen gesproken stortte daardoor de huizen markt in 2008 in. Decennia lang werd de ongelijkheid groter, inkomens werden steeds lager waardoor meer en meer Amerikanen schulden maakten. Toen er geen regelingen meer waren om sub-prime leningen af te sluiten, stortte de hele façade in elkaar, zoals Marx had voorspeld.

2. De iPhone 5S (Denkbeeldige Verlangens). Marx waarschuwde ervoor dat het kapitalisme de neiging heeft om zich te concentreren op de hoge waarde van in wezen willekeurige producten, dit zou op den duur leiden tot wat hij noemde “een dwingende en altijd berekenende onderwerping aan onmenselijke, geraffineerde, onnatuurlijke, denkbeeldige verlangens.” Het is een harde maar nauwkeurige manier om het hedendaagse Amerika te beschrijven, waar we van een ongelooflijke luxe genieten en we nog steeds opgejaagd worden door een constante behoefte om steeds meer dingen te kopen… Terwijl Chinese gezinnen ziek neervallen door kanker ten gevolge van ons electronisch afval, creëren mega coöperaties grote reclamecampagnes rond het idee dat wij perfect goede producten zonder enige reden moeten vernietigen.

3. Het IMF (De Globalisering van het Kapitalisme). Marx’ ideeën wat betreft de overproductie leidden hem naar de voorspelling van wat we nu globalisering noemen: de verspreiding van het kapitalisme in de wereld op zoek naar nieuwe markten. “De noodzaak van een voortdurend groeiende markt voor haar producten jaagt de bourgeoisie over het gehele oppervlak van de aardbol,” schreef hij. “Zij moeten zich overal nestelen, zich overal vestigen en overal contacten leggen.” Hoewel dit nu een duidelijk punt lijkt te zijn, schreef Marx deze woorden in 1848, toen de globalisering nog meer dan een eeuw van ons verwijderd was. En hij had niet alleen gelijk over wat in de late 20e eeuw is gebeurd, hij had ook gelijk over waarom het is gebeurd: de niet aflatende zoektocht naar nieuwe markten en goedkope arbeid, alsmede de onophoudelijke vraag naar meer natuurlijke hulpbronnen, dat zijn de beesten die constante voeding eisen.

4. Walmart (Monopoly). De klassieke theorie van de economie veronderstelde dat concurrentie natuurlijk was en daardoor zelf onderhoudend. Marx voerde echter aan dat de macht op de markt zou worden gecentraliseerd in grote monopolistische bedrijven omdat de bedrijven elkaar steeds opjagen… Politici geven alleen ‘verbaal’ hulp aan wat er overblijft van de minimale kleine bedrijven lobby en vervolgt de meest gewelddadige schendingen van de anti-trust, maar voor het grootste deel weten we dat het de bedoeling is dat de grote bedrijven blijven bestaan.

5. Lage Lonen, Grote Winsten (The Reserve Army of Industrial Labor). Marx geloofde dat lonen laag zouden worden gehouden door een ‘reserve leger van arbeid’, hij legde het eenvoudig uit met behulp van klassieke economische technieken: kapitalisten willen zo weinig mogelijk voor de arbeid betalen en dit is het eenvoudigste als er te veel werknemers rondzwerven. Dus na een recessie, volgens de Marxistische analyse, kunnen wij voorspellen dat door hoge werkloosheid de lonen stagneren zodat de winst stijgt, omdat werknemers te bang zijn om werkloos te worden, geven zij hun verschrikkelijk uitbuitende baan niet op.

Conclusie: Marx had veel dingen mis. Bij het meeste van wat hij schrijft, focust hij op het bekritiseren van het kapitalisme in plaats van voor te stellen waardoor het vervangen kan worden. Maar nog steeds wordt onze wereld door zijn werk gevormd en ook op een positieve manier. Toen hij voor een progressieve inkomstenbelasting pleitte in het Communistisch Manifest, bestond dit in geen enkel land. Nu zijn er nauwelijks landen waarin de progressieve inkomstenbelasting niet gehanteerd wordt, het is één van de weinige manieren waarop de VS probeert de inkomens ongelijkheid te bestrijden. Marx’ morele kritiek op het kapitalisme en zijn scherpe inzicht in het innerlijk functioneren ervan en de historische context, zijn nog steeds de moeite waard om aandacht aan te besteden. Zoals Robert L. Heilbroner schrijft: “We wenden ons tot Marx, niet omdat hij onfeilbaar is, maar omdat hij onontkoombaar is.’ ”

Mijn commentaar: Baal HaSulam is van mening dat het noodzakelijk is om het mechanisme van de natuurlijke ontwikkeling te volgen, Marx merkte alleen de resultaten op van de positieve en de negatieve krachten, dat wil zeggen van de schepping en de vernietiging die worden voortgebracht in de samenleving.

In overeenkomst daarmee plande hij zijn tactiek, hij schonk geen aandacht aan de causale factoren die tot dergelijke gevolgen leiden. Het is net als een arts die geen aandacht schenkt aan de oorzaak van de ziekte en de behandeling van de patiënt slechts baseert op de uiterlijke verschijnselen ervan (de moderne geneeskunde werkt volgens hetzelfde principe).

Filed under: Crisis, Economie, Nieuws | Add Comment/Ask Question→